De Hoax-Wijzer | 30/04/2014 | Update: -- Reeds verschillende jaren circuleren er op het internet tal van berichten die beweren dat kanker zou kunnen worden genezen door het eten van asperges. Hoewel asperges gezond zijn, en potentieel kunnen helpen bij het voorkomen van of vechten tegen kanker, is het niet mogelijk om met die groente alleen effectief te genezen van kanker. Het betreft hier een hoax die kankerpatiënten mogelijk in gevaar kan brengen indien zij hun voorgeschreven behandeling zouden inruilen voor een aspergedieet. De beweringen worden in tal van vormen en in verschillende talen verspreid op het internet. Deze versie wordt reeds sinds 2010 als artikel verspreid door de complottheorieënwebsite wanttoknow.nl:
Een andere versie, die zich via powerpoint-presentatie in kettingmails verspreidt, werd ons gemeld in april 2014 en luidt als volgt:
KORTE INHOUD
Vanzelfsprekend is het gezond om asperges te eten, zoals dit evenals met andere groenten het geval is. Niettemin zal het eten van asperges er niet voor zorgen dat je per definitie kanker zal kunnen voorkomen, en is het ook geen wondermiddel om van kanker te genezen. De geciteerde onderzoeken hebben nooit plaatsgevonden, en de zogenaamde Richard Vensal heeft hoogstwaarschijnlijk nooit bestaan. Wetenschappelijk onderzoek heeft wel uitgewezen dat histonen, die aanwezig zijn in o.a. asperges, kunnen helpen in de strijd tegen kanker, maar in sommige gevallen kunnen de antioxidanten van asperges ook het tegenovergestelde effect hebben en de kanker sneller doen groeien.
Hoewel het eten van asperges in de meeste gevallen wel een hulpmiddel kan zijn in kankerbestrijding, adviseren medici om een gebalanceerd dieet van gezonde voeding te verkiezen boven een specifieke "aspergekuur". Histonen, vitamine C en andere elementen die kankerwerend zijn, zijn immers niet enkel in asperges maar ook in tal van andere groenten en fruit te vinden. Ook is het belangrijk om een goed dieet, en eventuele voedingssupplementen, eerst te bespreken met de bevoegde arts bij wie de kankerpatiënt in behandeling is. Het is dus in geen enkel geval een goed idee om de voorgeschreven behandeling stop te zetten en over te stappen op een aspergekuur of een ander soort dieet. Een gezond voedingspatroon alleen volstaat helaas niet om kanker te genezen. DETAIL ANALYSE
Het verhaal van de asperges die miraculeus kanker zouden genezen, circuleert reeds sinds oktober 2006 op het internet. Aanvankelijk verspreidde het zich in het Engels, maar nadien werd het ook vertaald naar het Spaans, het Frans en tenslotte het Nederlands. Op zich klinkt het veelbelovend: kanker zou kunnen worden genezen door simpelweg een welbepaald dieet te volgen van asperges. Ook klinkt het geloofwaardig: de zogenaamde wetenschappelijke studie zou gepubliceerd zijn in de "Cancer News Journal" van december 1979, onder de titel "Aspargus for Cancer". Niettemin is het verhaal niet gebaseerd op een daadwerkelijk wetenschappelijk onderzoek, en is het als dusdanig misleidend dat kankerpatiënten hierdoor zelfs hun voorgeschreven medische therapie zouden kunnen inruilen voor het aangeboden alternatief van een aspergedieet.
WIE IS RICHARD R. VENSAL, D.D.S.?
Volgens de gangbare verhalen zou een zekere Richard Vensal in de jaren '70 het baanbrekend onderzoek hebben verricht waaruit bleek dat kanker kan worden genezen d.m.v. asperges. Niettemin is er nergens anders een spoor van de man in kwestie te bespeuren, waardoor de vraag zich stelt of hij effectief ooit heeft bestaan. Indien hij effectief zulke verbluffende resultaten van zijn onderzoek had gepubliceerd, zouden er ongetwijfeld meer vermeldingen over hem moeten te vinden zijn in wetenschappelijke en medische publicaties en magazines, waar hij wellicht zou worden uitgeroepen als held op zijn vakgebied. Niettemin is zijn naam nergens te bespeuren, en verwijzen zoekresultaten telkens naar dezelfde kettingbrief en het vermeende artikel van december 1979.
Het is onduidelijk waarom de afkorting D.D.S. (of DDS) wordt vermeld naast de naam van Richard Vensal. De afkorting staat immers voor "Doctor Dental Surgery" (doctor in de tandheelkunde), een vakgebied dat hoegenaamd niets te maken heeft met kankeronderzoek of biomedische wetenschappen in het algemeen. Het zou dan ook vrij uitzonderlijk zijn dat een tandarts naar buiten komt met een baanbrekend onderzoek over kanker, waardoor er ongetwijfeld ook om die reden aandacht aan hem zou zijn besteed in wetenschappelijke publicaties of de media. Niettemin is de naam Richard Vensal ook binnen het vakgebied van de tandheelkunde verder geheel onbekend.
Vervolgens is er de zogenaamde "biochemicus", die het onderzoek van Richard Vensal toevallig zou hebben "ontdekt" en sindsdien met hem zou samenwerken aan dit "project". De biochemicus in kwestie zou reeds 50 jaar gespecialiseerd zijn in "dieetvormen m.b.t. de gezondheid", oftewel "de chemie op het vlak van de relatie tussen voeding en de gezondheid", wat op zich nog al vreemde uitdrukkingen zijn voor de meer officieel gebruikte term "voeding- en dieetleer". Het ontbreken van zijn naam doet echter vermoeden dat ook hij niet bestaat, zoals hoaxes vaak verwijzen naar ongenoemde of onbestaande artsen of wetenschappers om het verhaal meer geloofwaardig te laten klinken. Indien hij effectief zou hebben samengewerkt met Richard Vensal, zouden er vooralsnog medische publicaties bekend moeten zijn, waar dan ook zijn naam in vernoemd wordt. Tenslotte is het erg onwaarschijnlijk dat een biochemicus met 50 jaar ervaring pas na jaren "per toeval" iets over zulk baanbrekend onderzoek te horen zou krijgen; indien hij het nieuws van zijn vakgebied nauwlettend zou opvolgen, had hij dit al in 1979 moeten weten.
WAT IS DE "CANCER NEWS JOURNAL"?
Hoewel Richard Vensal wellicht een fictieve persoon is, kan het bestaan van de "Cancer News Journal" wel worden geattesteerd, al is dit tijdschrift inmiddels al jaren niet meer in druk. De "Cancer News Journal" was, in tegenstelling tot wat de naam laat uitschijnen, echter geen wetenschappelijke uitgave, maar publiceerde eerder artikels over "alternatieve" (pseudowetenschappelijke) kankertherapieën. In die zin had het artikel van Richard Vensal (als hij al bestaan zou hebben) wel degelijk gepubliceerd kunnen zijn door dit tijdschrift, gezien het pseudowetenschappelijke gehalte van de beweringen.
Hoewel de "Cancer News Journal" dus wel degelijk bestaan heeft, kan het vermeende artikel van Richard Vensal vooralsnog nergens worden teruggevonden, en werd er nog geen enkele editie van december 1979 (of een andere editie) aangetroffen dat dit zogenaamd baanbrekend onderzoek publiceerde. Wel zou er een artikel met de identieke titel "Aspargus for Cancer" verschenen zijn in de februari 1974 editie van het "Prevention" magazine. Het artikel was geschreven door een zekere Karl Lutz en bevatte verder min of meer dezelfde inhoud als wat we aantreffen in de circulerende kettingbrieven.
KAN JE KANKER GENEZEN MET ASPERGES?
Als we de verhalen moeten geloven die worden aangehaald in de circulerende kettingbrieven, zouden asperges wonderen verrichten in de strijd tegen zowat elke vorm van kanker. Volgens de zogenaamde "case studies" zou het consumeren van asperges zowel lymfeklierkanker en blaaskanker, als longkanker en huidkanker genezen. Niettemin kan het bestaan van zulke wetenschappelijke en klinische onderzoeken niet worden aangetoond, en blijven de verhalen erg vaag. Nergens worden effectieve referenties gegeven naar de case studies, waardoor het voor eenieder onmogelijk is om de beweringen te verifiëren. Indien de onderzoeken effectief hadden plaatsgevonden, zouden ze zonder al te veel moeite te vinden moeten zijn in de wetenschappelijke publicaties en discussies daaromtrent. Ook is het niet onwaarschijnlijk dat de genezen verklaarde kankerpatiënten met interviews vernoemd geweest zouden zijn in tal van kranten en andere media, maar ook daar ontbreekt elk spoor.
Niettemin blijft de vraag: kan kanker effectief genezen worden met asperges? Helaas blijkt deze groente geen miraculeuze kankergenezer te zijn zoals wordt beweerd, al wil dit niet vanzelfsprekend zeggen dat asperges geen nuttige functie kunnen hebben in het bestrijden van kanker. Volgens de kettingbrief zouden specifiek de "histonen" (een soort eiwitten) in asperges tegen de kanker vechten, en geheel onjuist is dat niet. Histonen spelen immers een belangrijke rol bij genexpressie (genen worden afgelezen en RNA en eiwitten worden aangemaakt), en "gewijzigde of gemuteerde expressies" van deze genen werden in het verleden reeds gelinkt aan de ontwikkeling van tumors. In die zin zou de rol van histonedeacetylasen een belangrijk onderdeel kunnen zijn van kankerbehandeling. Volgens Dr. Pamela Peeke legt het als volgt uit:
Hierbij dient aldus in acht genomen te worden dat "helpen bij het voorkomen van" of "bescherming bieden tegen" niet hetzelfde is als vanzelfsprekend kanker voorkomen of genezen. Het is helaas dus niet zo dat het eten van asperges, of gezonde voeding in het algemeen, een garantie biedt dat je geen kanker zal krijgen, en evenmin dat je de ziekte ermee kan genezen. De Dana-Farber Cancer Institute geeft aan dat er geen bewijs is voor de bewering dat asperges kanker kunnen genezen, en raadt aan dat kankerpatiënten een dieet volgen dat niet enkel gericht is op asperges maar ook op fruit, groenten en volkorengranen. Het is vanzelfsprekend geen goed idee om de voorgeschreven kankertherapie stop te zetten en te vervangen door asperge- of andere dieetkuur.
DE ASPERGEKUUR ALS COMPLOTTHEORIE
De circulerende kettingbrief maakt niet enkel valse beweringen omtrent de miraculeuze werking van asperges tegen kanker, maar geeft ook aan dat "het medische korps de dossiers niet wil bezorgen", "het medische establishment heeft dwars gezeten bij het verkrijgen van bepaalde rapporten" en dat de kettingbrief absoluut moet worden doorgestuurd om "de sceptische, medische wereld te overtuigen van deze ongelooflijk eenvoudige en natuurlijke geneeswijze". In bepaalde Engelstalige versies van het verhaal wordt dan weer beweerd dat de publicatie van deze geneesmethode wordt onderdrukt omdat "er niet genoeg geld mee te verdienen valt".
Deze absurde bewering impliceert dat de ganse medische sector in de ganse wereld een complot heeft gesmeed om dit geheim te houden. Een complot van zulk formaat is niet enkel onrealistisch omdat er teveel mensen bij betrokken zijn om het uitlekken ervan te voorkomen, maar ook omdat het impliceert dat iedereen werkzaam in de medische sector onethisch en immoreel zou zijn. Dit is bijzonder oneerbiedig naar de duizenden artsen en wetenschappelijke onderzoekers die hun leven wijden aan het zoeken naar betere methoden om kanker te bestrijden. Dit soort paranoïde complottheorieën worden vooral de wereld in geholpen door pseudowetenschappers en kwakzalvers die op die manier trachten geld te verdienen door eenvoudige alternatieve kankertherapieën aan te bieden. Deze pseudotheorieën worden vervolgens blindelings overgenomen en verder verspreid door complottheorieënwebsites zoals Wanttoknow.nl, die zodoende eigenlijk gratis reclame maken voor de kwakzalverspraktijken (en soms ook voor hun eigen webwinkel). Kwakzalvers hebben er dan ook financiële baat bij om de reguliere wetenschap af te schilderen als één of andere samenzwering die de echte geneesmethoden verborgen houdt van het grote publiek. Hoewel het eten van asperges op zich niet nadelig is voor de kankerpatiënt, is er wel het risico dat hij door kwakzalvers overtuigd wordt om de voorgeschreven medische behandeling stop te zetten en over te stappen naar een aspergekuur, waardoor de patiënt zijn gezondheid in nog meer gevaar brengt dan op dat moment al het geval is.
CONCLUSIE
Hoewel het eten van asperges op zich vanzelfsprekend gezond is, zijn de beweringen dat deze groente in staat is om kanker te voorkomen of te genezen onjuist en ronduit gevaarlijk. Het verkiezen van een aspergekuur boven de voorgeschreven medische behandeling van een arts kan immers nefaste gevolgen hebben voor een kankerpatiënt. Het is aldus aangeraden om de kettingbrief niet verder te verspreiden. Ook is het beter voor kankerpatiënten om een evenwichtig gezond dieet te verkiezen boven een specifieke aspergekuur, en is het belangrijk dat de keuze van het dieet en eventuele supplementen eerst besproken dient te worden met een bevoegde arts.
Bronnen:
- http://www.wanttoknow.nl/inspiratie/asperge-tegen-kanker/ (complottheorieënwebsite - geen betrouwbare bron) - http://www.hoax-slayer.com/asparagus-cancer-cure-false-claims.shtml - https://dentistry.umkc.edu/Future_Students/dds.shtml - http://urbanlegends.about.com/od/medical/a/asparagus_cancer_2.htm - http://www.allesoverdna.nl/woordenboek/genexpressie.html - http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1574789107000026 - http://specertified.com/blog/view/greens-and-genes-the-new-science-of-health-through-food - http://preventcancer.aicr.org/site/News2?page=NewsArticle&id=19023 - http://www.cancer.gov/cancertopics/factsheet/prevention/antioxidants - http://physicianswholisten.blogspot.com.au/2011/06/will-asparagus-cure-cancer.html - http://www.dana-farber.org/Health-Library/Asparagus-During-Treatment.aspx - http://understandingcancer.co.uk/2010/05/25/does-asparagus-cure-cancer-nope/ - http://www.hoaxorfact.com/Health/asparagus-may-cure-cancer.html |
Hoaxes >